ABDUL SAMAD AL-FALAMBANI

• Syeikh Al-Falimbani atau nama sebenarnya iaitu Syeikh Abdul Samad bin Abdullah al-Jawi al- Falimbani atau disebut juga sebagai Sayyid Abdul Samad bin Abdul Rahman al-Jawi, dilahirkan pada 1116H/1704 di Palembang.
• Bapa beliau, Syeikh  Abdul Wahhab bin Syeikh Ahmad al-Mahdani berketurunan Arab dari Yaman pernah dilantik menjadi Mufti Kedah pada awal abad ke-18.
• Ibu beliau iaitu Raden Rianti berasal dari Palembang.
• Beliau mendapat didikan awal daripada bapanya sendiri dan belajar agama di Kedah dan Patani.
• Beliau menyambung pelajarannya di Makkah dan Madinah selama 30 tahun dan menjadi sahabat kepada Muhammad Arsyad Al-Banjari, Abdul Wahab Bugis, Abdul Rahman Al-Batawi serta Daud Al-Fatani yang kesemuanya menjadu ulama Nusantara.
• Beliau lebih cenderung kepada ilmu tasawuf semasa belajar di Makkah dan Madinah sehinggakan sanggup mencari guru lain dan membaca kitab-kitab tasawuf yang tidak diajarkan oleh gurunya.
• Beliau juga pernah belajar ilmu Tarekat Khalwatiyyah dan Sammaniyah di Madinah daripada Syeikh Muhammad Al-Samman pada 1162H/1749M.
• Beliau turut diberi kepercayaan untuk mengajar murid-murid Al-Sammani dan berketurunan Arab Asli.
• Semasa beliau di Haramyn, hasil-hasil karyanya banyak mengajak umat Islam berjihad melawan penjajah Eropah di samping menyebarkan ajaran-ajaran sufisme.
• Menerusi dakwah Islamiyah, beliau mengingatkan masyarakat supaya tidak tersesat dengan berbagai-bagai fahaman sesat yang menyimpang daripada ajaran tasawuf sehingga mengabaikan syariat.
• Dalam menangani kolonialisme barat, beliau telah menulis kitab Nasihah al-Muslimin wa Tazkirah al-Mu’min fi Fadail Jihad fi Sabilillah demi meniupkan semangat jihad kepada umat Islam di seluruh dunia.
• Karya terbesar beliau iaitu Sayr al-Salikin ila Ibadat Rabb al-‘Alamin yang siap ditulis pada 1778 di Taif memeuatkan terjemahan Lubab Ihya’ Ulum al-Din karya Al-Ghazali.
• Beliau turut menghasilkan karya berkaitan ajaran tasawuf yang memusatkan kepada pencapaian makrifah kesufian melalui pembersihan batin dan penghayatan ibadah menurut syariat Islam.
• Transformasi pendekatan tasawuf Syeikh al-Falimbani lebih menekankan hal-hal berkaitan penyucian fikiran dan perilaku sosial.
• Beliau turut memberi penekanan berkaitan aspek syariat dan tasawuf sebagai salah satu maqam (tempat) tertinggi dan hala tuju seorang sufi.
• Beliau menjelaskan empat tingkat tauhid seperti yang dikemukakan oleh Al-Ghazali.
• Martabat 1 – Tauhid orang munafik yang menguccapkan kalimah syahadah tetapi hatinya lalai dan mengingkari makna kalimah itu.
• Martabat 2 – Tauhid kebanyakan orang yang membenarkan kalimah syahadah.
• Martabat 3 – Maqam tempat orang muqarrabin yang belajar ilmu tarekat supaya dapat memandang dengan hati akan keesaan Allah.
• Martabat 4 – Tauhid orang siddiqin ‘arifin yang melihat hanya zat Allah yang dicapai oleh ahli sufi.
• Beliau turut berjuang menentang siam pada 1832, sehingga terkorban.
• Makamnya berada di Mukim Jenuang, Chanaa, berhampiran Pondok Bantrap.